Mardin’de Sakıp Sabancı’nın vasiyeti üzerine Sabancı Vakfı tarafından restore edilerek müze ve sanat galerisine dönüştürülen Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi - Dilek Sabancı Galerisi, “Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı” sergisini sanatseverlerle buluşturuyor. Selanik Devlet Çağdaş Sanat Müzesi - Costakis Koleksiyonu'ndan eserlerle gerçekleştirilen sergi, Rus Avangardı’nın sanat tarihindeki zengin yerine ışık tutuyor.

“Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı” sergisinde sanat tarihinin en heyecan verici akımlarından olan ve 20. yüzyılın başında sanatı hayatın her alanına yayma amacıyla çalışmalar gerçekleştiren Rus Avangardı; resim, tasarım, edebiyat, film ve tiyatro alanlarındaki zengin üretimleriyle temsil ediliyor. Sergi, dönemin siyasi, sosyal ve teknolojik gelişmelerinin yanı sıra sanayileşmenin heyecanıyla yüzünü bilime dönen ve dünyanın da sınırlarını aşarak düşlerini uzaya taşıyan avangard sanatçıların ilerlemeye duydukları inancı yansıtıyor.

Dünyanın en önemli Rus Avangardı koleksiyon ve arşivi olan Costakis Koleksiyonu günümüzde ikiye bölünmüş olarak Moskova Devlet Tretyakov Galerisi ve Selanik Devlet Çağdaş Sanat Müzesi’nde saklanıyor. “Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı” sergisi, Selanik Devlet Çağdaş Sanat Müzesi’nin işbirliğiyle gerçekleştiriliyor.

George Costakis’in büyük bir tutkuyla bir araya getirdiği ve Rus Avangardı eserlerinin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan Costakis Koleksiyonu’ndan sergiye dahil edilen sanatçılar arasında, sanat tarihinin ikonik eserlerinden Siyah Kare’nin yaratıcısı Kazimir Malevich; sanatla üretim arasındaki sınırları belirsizleştirerek sanatsal kuramda yeni bir dönemin öncüsü olan Vladimir Tatlin; fotoğraf, resim, heykel ve grafik sanatının cesur öncüsü Alexander Rodchenko dahil olmak üzere birçok önemli isim bulunuyor. Sergide dönemin kadın sanatçı yoğunluğunu temsil eden isimlerden, çalışmalarında metinle resim arasındaki etkileşimi temel alan Olga Rozanova ve tasarladığı oyun dekorlarıyla tiyatro dilinin dönüşümüne katkıda bulunan Lyubov Popova da yer alıyor. Rus Avangardı yıllarında altın çağını yaşayan tiyatro ve bu dönemde üretilen öncü sahne kuramları da sergide yeniden canlandırma ve konstrüksiyonlar aracılığıyla sunuluyor. Tiyatronun öncü ismi Vsevolod Meyerhold’un 1922’de sahnelediği Yüce Gönüllü Aldatılan Koca’nın Popova imzalı sahne dekoru, sergide model konstrüksiyonuyla temsil ediliyor. Rus Avangardı’nın tüm sanatları bir senteze ulaştırma arayışının en bilinen örneklerinden olan, müziği Mikhail Matiushin, sahne ve dekor tasarımı Malevich imzalı Güneşe Karşı Zafer operasının çağdaş yorumunun video kaydı da sergide yer alıyor.

“Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı” aynı zamanda Rus Avangard tiyatrosundan örneklerin sergileneceği bir programa da ev sahipliği yapıyor. Koreograf, yazar, çevirmen ve eleştirmen Doç. Dr. Emre Koyuncuoğlu’nun genel sanat yönetmenliğindeki program, Mardin ve Diyarbakır tiyatrolarından oyuncuların rol aldığı temsillerden oluşuyor. Mardin Sakıp Sabancı Kent Müzesi’nde ücretsiz olarak sunulacak program kapsamında 16 Haziran’da Velimir Khebnikov’un Bayan Laneen, 17 Haziran’da Vladimir Mayakosvsky’nin Tahtakurusu oyunları ve yine onun “Omurganın Flütü” şiirinin okuması gerçekleşiyor.

Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Dr.h.c. Dilek Sabancı şöyle konuştu: “2009 yılında açılan Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi - Dilek Sabancı Sanat Galerisi bugüne kadar birbirinden önemli 9 sergiye ev sahipliği yaptı. Bugün açılışını yaptığımız 10. sergimiz ‘Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı’yla, pandemi sürecinden etkilenen kültür sanat faaliyetlerini bu kadim şehirde yeniden canlandırmaktan gurur duyuyoruz. Muhteşem sergimizin yanı sıra dopdolu bir programla sanata doyacağız. Mardin ve Diyarbakır'daki farklı tiyatrolarda çalışan oyuncularla gerçekleştirdiğimiz kıymetli iş birlikleri, müzemizde sahnelenecek tiyatro oyunları bizim için çok değerli. Bilim ve sanat, teknoloji ve kültür bugün hâlâ birbirinden beslenen önemli alanlar. Sabancı Vakfı, Sakıp Sabancı Müzesi ve Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi ekiplerine serginin düzenlenmesindeki çabaları için teşekkür ediyorum. Bizleri bugün yalnız bırakmayan Mardinliler başta olmak üzere bu sergide emeği geçen herkese çok teşekkür ediyor, sergimizin şehrimize uğurlu gelmesini diliyorum.”

Sakıp Sabancı Müzesi Müdürü Dr. Nazan Ölçer sergiyle ilgili yaptığı açıklamada; “2018 yılında İstanbul’da Sakıp Sabancı Müzesi’nde açtığımız, büyük bir ilgi ve coşkuyla ziyaret edilen ‘Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı’ sergimizi, pandemi nedeniyle iki yıl gecikmeli de olsa, sonunda Mardinlilerle buluşturmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Halihazırda uluslararası sanat takviminde de yer alan bu benzersiz şehir, gerek kültür sanat ajandası, gerekse sanatçılarıyla dünya sanat otoritelerince yakından takip ediliyor. 2020’de yapılması planlanan, ancak pandemiden dolayı ertelenen Mardin Bienali ile eşzamanlı bir şekilde açmayı kurguladığımız sergimizin Mardin'deki öğrencilere, akademisyenlere ve sanatseverlere ilham vermesini diliyorum.

Mardin’in tarih boyunca birikmiş bir sanat hafızası olduğunu biliyor ve bu bilinçle buradaki çalışmalarımızda İstanbul’dan projeler getirmekle yetinmiyoruz. ‘Belgeden Kurguya, Atölye'den Müzeye - Mardin'den Fotoğraflar’ sergimiz gibi bu serginin de bölgeden genç sanatçıların çalışmalarına ev sahipliği yapacak olmasından son derece mutluyum. Sergi kapsamında Doç. Dr. Emre Koyuncuoğlu’nun sanat yönetmenliğinde Mardinli ve Diyarbakırlı genç tiyatro sanatçılarıyla çağdaş tiyatronun önemli yapıtlarından bölümler sahnelenecek ve okumalar gerçekleşecek.

Diyebilirim ki Mardin’de çarpıcı ve dinamik bir proje yaratabildik. Salonların her köşesinde sizi yeni bir sürpriz, yeni bir belgesel ve bilimin öncüleri bekleyecek. Şaşırtıcı bir şekilde bütün bunların yüz yıl önce nasıl düşünüldüğünü, hayal edildiğini göreceksiniz.

Bu sergide aynı zamanda vizyon sahibi bir koleksiyoncunun kaybolan ve unutturulan bir döneme ait eserleri nasıl toplayıp koruduğunu görüyor, onun iyi niyet, umut ve coşku taşıyan bu dönemi geleceğe taşımasını izliyoruz. Tarih bazen tek bir kişiye böyle bir misyon yükler; bu sergi tek bir kişinin bir döneme şahitlik ettiğini ve geleceğe taşıyabildiğini kanıtlamaktadır.

Böylesine bir ortamda büyük bir cömertlikle eserlerin sergilenmesi için gereken izinleri bize veren Selanik Devlet Çağdaş Sanat Müzesi’nin Costakis Koleksiyonu yöneticilerine ve meslektaşım Dr. Maria Tsantsanoglou’ya teşekkürü borç biliyorum. Sabancı Vakfı’na ve Vakfın Mütevelli Heyeti Üyesi Dr. Dilek Sabancı’ya Mardin halkı ile kültürel iş birliği yapabilmemize zemin sağladıkları için minnettarım,” dedi.

“Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek. Rus Avangardı” sergisi, salıdan cumartesiye 08.30 – 17.30 arasında Sakıp Sabancı Kent Müzesi - Dilek Sabancı Sanat Galerisi’nde ziyaret edilebilecek.